١٤٣٣/١٢/٢٢

دیوه بریالي مشر ځانګړتیاوي



ددې لپاره چي بحث مو ګټور وي او ديوه مشر او يا رهبر ځانګړتیاوي مو ښه جوته کړي وي په کار دی چي هغه نوښتګر او لوړ اخلاقي نورمونه تر بحث لاندي ونیسو کوم چي بریالي مشران او ستر قیادي شخصیتونه يې دبري تر ساحله رسولي دي .
دیوه مسلمان لپاره ترهرچا دغوره لارښود بېلګه زمونږ دګران لارښود محمد (ص) شخصیت دی،
د الله تعالی هغه رښتونی او امین استازی چي تر بعثت مخکي په رښتونولی او امانتداري پېژندل شوی وو، هغه زمونږ لپاره یوه غوره بېلګه دی چاچي داسي ستري موخي درلودې چي لوړ ارزښتونه پکي نغښتي ول، چي هغه دهدایت لوري ته دبشریت لارښوونه او دنړۍ هرګوټ ته دحقي وینا رسول وو.
يو بریالی لارښود تل دځان او خپلو اتباعو لپاره رغنده او ارزښتمن اهداف ټاکي او دهغو دلاسته راوړلو لپاره سنجېده ستراتېژی جوړوي او بیا خپلي هر اړ خېزي هڅي په کار اچوي که داسي ونکړي نو ځان او خپل ملاتړ کونکي ټول له تباهۍ سره مخامخ کوي کله چي يوه سمه تګلاره په مخکي ونلري او یا لاره ورکه کړي .
بریالی لارښود ټاکلي موخي لري او دراتلونکي وخت په هکله ژور خوبونه ويني چي دلاسته راوړلو لپاره يې پرله پسې زیار باسي .
هغه تل پخپله تګلاره کي نوښتونه مني او راولي، جمود,  پرښه والی اواستبداد يې په فکر او سوچ واکمن نه وي، هغه پوهېږي چي کاینات په نه ستومانه کېدونکي ډول په ډېره چټکتیا سره هر وخت دنوښت په لوري درومي، نړۍ او دهغې حالات تل دبدلون په حال کي وي، کوم امکانات چي هغه مخکي په کار اچول هغو خپله دنده سمه سرته رسولي ده، خو ددې لپاره چي خپلي موخي ژر تر ژره لاسته راوړي نن په کار ده په وسایلو کي نوښت راولي ځکه چي که هغه داسي ونکړي نو سیال لوری ورڅخه مخکي کېږي .
په تا را تاو هرڅه دخوځښت په حال کي دي، بدلېږي، پرمختګ کوي، نوی کېږي، تاته هم په کارده چي په هغه وړه دایره کي ځان اېسار نکړې کوم چي په زاړه قلم دي ډېره مخکي رسم کړي وه، او وېنې چي سيال لوری دي نوي وسایل په کار اچوي . بریالی لارښود تل پخپلو وسایلو کي دنوښت تلاش کوي، پخپله رایه نه ټېنګېږي، تل له خپلو لارویو سره مشورې کوي، زمونږ ګران لارښود دخپلو اصحابو له مشورې مخ ندی اړولی زمونږ لپاره په کار ده چي دهغه تګلاره ونیسو. فرعون خپل قوم او پلويان ټول دنېل په سمندرګي کي ډوب کړل کله چي پخپله رايه ټېنګ شو او دخپل پلوي خو په پټه کي مسلمان قبطي مشوره يې غوږونو ته نه یووړه الله تعالی يې په قرانکریم کي قصه داسي بیانوي.
وَقَالَ رَجُلٌ مُّؤْمِنٌ مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمَانَهُ أَتَقْتُلُونَ رَجُلاً أَن يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ وَقَدْ جَاءكُم بِالْبَيِّنَاتِ مِن رَّبِّكُمْ وَإِن يَكُ كَاذِبًا فَعَلَيْهِ كَذِبُهُ وَإِن يَكُ صَادِقًا يُصِبْكُم بَعْضُ الَّذِي يَعِدُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لاَ يَهْدِي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ 28 يَا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظَاهِرِينَ فِي الأَرْضِ فَمَن يَنصُرُنَا مِن بَأْسِ اللَّهِ إِنْ جَاءنَا قَالَ فِرْعَوْنُ مَا أُرِيكُمْ إِلاَّ مَا أَرَى وَمَا أَهْدِيكُمْ إِلاَّ سَبِيلَ الرَّشَادِ 29 (سورة غافر)
او د فرعون د كورنۍ يو مؤمن چې خپل ايمان يې پټولو، وويل: اّيا تاسو يو داسې سړى وژنئ چې وايي زما رب الله دى، حال دا چې ستاسې د رب له خوا يې څرګند دليلو نه هم درته راوړي، كه دروغجن وي نو دروغ يې پرده دي او كه رښتينى وي څه نا څه هغه (عذاب) به درورسيږي چې درسره وعده كوي، بې شكه الله تعالي هغه چاته سمه لار نه ښيي چې زياتى كونكى دروغجن وي (28) اې زما قومه! نن خو باچايي ستاسو ده په ځمكه كې برلاسي ياست خو كه د الله عذاب راغلو نو بيا به مو څوك بچ كړي؟ فرعون وويل: زه يوازې هغه (مصلحت) درښيم چې زه يي وينم او دښېګڼې له لارې پرته بله نه درښيم (29)
بریالی لارښود خپل پلویان پخپلو موخو خبروي ترڅو هغوی ورسره مرسته وکړي مونږ انسانان نېمګړتیاوي لرو کله ځېني شیان راڅخه پټ او یاتري تم شي کله چي ګڼ شمېر فکرونه لاسونه سره ورکړي په کارونو کي برکت لوېږي او پایلي يې بریالۍ لاسته راوړني لري . دبدر په جګړه رسول الله صلی الله علیه وسلم ترهغه وخته لاس نه پوري کاوه ترڅو چي له ټولو ملګرو سره یې مشورې نه وې کړي په ټولو کي ستره او ګټوره رایه دمقداد بن عمرو رضی الله تعالی عنه وه چي په ازموینه کي یې څرګند بریالیتوب وموند، هغه هغسي وینا واوروله چي درسول الله صلی الله علیه وسلم مخ له خوشالي څخه وځلېدو مقداد داسي ورته وفرمایل :
لن نقول لك كما قالت بنو أسرائيل لنبيهم إذهب أنت وربك فقاتلا إنا هاهنا قاعدون ، بل سنقول : إذهب أنت وربكا فقاتلا إنا معكما مقاتلون وأردف بكلمات حماسية : فلو خضت بنا البحر لخاضناه معه ولما تخلفنا عنك .
مونږ به تاته کله هم هماغسي ونه وایو لکه بنی اسرایلو چي خپل پیغمبر ته وویل: ته اوستا رب لاړ شئ او وجنګېږﺉ او مونږ به مو دلته په انتظار کي کېنو  بلکه مونږ به داسي درته ووايو چي ته او رب موځئ او مونږ له تاسو سره یوځای جنګېږو او دا حماسه زېږونکي خبري يې هم وکړې چي که مو ته په سمندر ورګډ‌ کړې نو له تاسره به یوځای پرې ورګډېږو او لږ به هم شاته نشو.
رسول الله صلی الله علیه وسلم له خپلو اصحابو سره نظر شریکولواو دهغوی یو خواخوږی ملګری او مرستندوی وو. یو مسلمان لارښود تل دالله تعالی په نصرت پوخ باور لري او دایمان په رڼا کي دبري په لور ګامونه وچتوي، هغه تل خپلو ملګرو ته دشواهدو له مخي په خوږه ژبه او منطقي استدلال قناعت ورکوي ، کله هم بې منطقه درېځ نه خپلوي ترڅو پخپله رایه ټېنګ شي .
بریالی لارښود له نوښت سره مینه ساتي او هروخت دنوښت په تکل کي وي ځکه چي هغه پدې باور وي چي که له نوښت او بدلون څخه کار  وانخلي دملګرو په ارادو کي سستي او خلل رامنځته کېږي چي دپرمختګ په ځای دي په شاتګ لامل جوړېږي .
بریالی لارښود دخپلو پلویانو حوصلې لوړي او هغوی ته دچارو دسمبالولو او د سترو دندو دسرته رسولو عملي روزنه ورکوي ترڅو دهغه په غیاب کي کومه خلاء یا تشه رامنځته نشي . هغه دخپلو ملګرو  حوصلې نه ماتوي، خولې يې نه ورتړي، ځکه چي پوهېږي چي دده په غیاب کي ټول هغه هیکل له منځه ځي کوم چي يې په ډېر وخت کي په سترو قربانیو جوړ کړی .
رسول الله صلی الله علیه وسلم دغوره اخلاقو او حکیمانه قیادت یوه بېلګه وه، هغه خپل ملګري داسي روزل چي له هغه سره يوځای يې ستري دندي په غاړه اخیستلې اود هغه له وفات نه وروسته هغه مخکښان جوړ شول چي سترو ګواښونو ته يې غېږي ورکولې او دخپل لارښود تګلاره يې په ډېر ه امانتداري او په بری سره تعقیبوله .
هغوی بیا داسي مشران جوړ شول چي دحق غږ يې دنړۍ تر ګوټ ګوټ پوري ورساوه او داسلام عادلانه نظام يې په ځانونو او ټولنو کي په ویاړلي توګه او په بشپړ بري سره واکمن کړ.
غوره لارښود دبریالۍ ټوړلني زېږنده وي، داکومه معقوله تګلاره نده چي زمری په سویانو واکمني وکړي !!! که داسي وشي ژر دی چي د پرېکنده درېځونو دنیولو په وخت کي خپل لارښود وشرموي، هغوی باید زمریان وروزل شي ترڅو د ازمېيښتونو  په وخت کي دخپل مشر ترڅنګ ودرېږي او دکړاوونو پر مهال دهغه ننګیالي مرستیالان جوړ شي .
هوښیار مشر ډېر واړه واړه جزیات هم له پامه نه غورزوي ځکه چي کېدای شي په راتلونکي وخت کي ډېر خطر ناک پرېوزي، هغه دګواښونو په وړاندي سرنه ټېټوي دسترو پېښو دمخنیوي او له هغو څخه دروغ رمټ وتلو دوتنځایونو تلاش کوي، او بریالۍ حل لاري لټوي، ثبات او ټېنګښت دهغه په درېځونو حاکم وي .
بریالی مشر تل دخپلو ملګرو اوپلویانو دپټو استعدادونو تلاش کوي، وده ورکوي او دخپلو موخو دلاسته راوړلو لپاره يې په کار اچوي، هغه کله هم پخپل سر پرېکړي نکوي چي په لانجو اوشخړو کي ځان اوملګري را اېسار کړي، هغه هېڅکله خپل ملګري پداسي شخړو کي نه ښکېل کوي چي واکمني او ځواک ته يې ګواښونه جوړ کړي .
هغه دخپلو ملګرو استعدادونه په ستایلو، دجوایزو په ورکولو او دهغوی له استعداد سره سم دمقامونو په لوړولو چارج کوي، که کله هغوی ترټي داسي بڼه نه خپلوي چي دهغوی احساسات وځپي، دیوه مشفق او مهربان مشر چلند يې وي، همدا ډول درسول الله صلی الله علیه وسلم تګلاره وه ترڅو نصیحت مثبتي اوګټوري پایلي ولري، هغه چي به کله دخپلو ملګرو له کارونو، خبرو اویا چلند څخه ناخوښه شو نو منبر ته به پورته شو او بېله دې چي څوک په نامه واخلي وبه يې فرمایل :
مابال أقوام يفعلون كذا وكذا .
ولي ځېني کسان داسي یا داسي کارونه کوي .
ځکه چي هغه پوهېدو چي که يې نومونه واخلي کېدای شي خپه شي اویا يې زړونه مات شي او هغه کله هم خپل ملګري نه خپه کول . دهغه موخه دهغوی غوږونو ته دنصیحت رسول وو   نه داچي هغوی زهېر کړي .
مسلمان لارښود په خپل چلند کي جدي وي خو زړه يې دخپلو ملګرو په وړاندي پاک وي او دهغوی په وړو تېروتنو سترګي پټوي ځکه خو دهغه په مېنه کي دټولو ملګرو زړونه یوه خوله وو، اوهر یوه يې دنژدېکت تمنا کوله اوچي کله به يې هغه نه لېد نو ناویسا او لالهانده به ول.
رسول الله صلی الله علیه وسلم رېښتیا هم چي په سترو اخلاقو سمبال ډېر خواخوږی او مشفق لارښود وو .
 ایا زمونږ مشران چي دهغه د اتباع دعوېچیان دي همدغه معیارونه يې په پام کي نیولي دي؟
زمونږ مشران ولي په ذکرشویو معیارونو خپل چلند نه سمبالوي ؟ 
العاقل تکفیه الاشارة
أبوخليل قدوسي
‏الأربعاء‏، 23‏ ذو الحجة‏، 1433

١٤٣٣/٠٦/١١

یو بل ښکرور درواغ


پدې اونۍ کی دیرغلګرو صلیبی ځواکونو لخوا یوه بله تبلیغاتی لړۍ پیل شوي ده چي موخه يې دمجاهدینو په کرښو کي داختلافاتو دراپارولو او دهغوی دبدنامولو هڅه ده پدې لړ کي یې یو له حقیقت نه لري او سل په سلو کي داسي دروغ دیوې لاسپوڅي رسنۍ لخوا خپاره کړل چي ګواکي دافغانستان اسلامي امارت خپل  ۲۵ تنه قومندانان پدې پلمه وژلي چي له دښمن سره يې دامارت بې مشورې تماسونه نیولي دي  او دسولي پلویان ول چي له دې ډول پروپاګند څخه یې غوښتل دوه انګېزي خورې کړي یوه داچي اوس داسلامي امارت داتباعو په منځ کي دامیر داطاعت روحیه وجود نلري او دوهم داچي امارت چي کله هم په یوچا شکمن شي ولوکه هغه دامارت هرڅومره لوړ پوړی اومخور شخصیت هم وي بې لدې چي قضیه یې ترقضایی سیستم تېره شي له منځه وړي .
الله تعالی شاهد دی چي ددې خبر په اورېدلو او لوستلو سخت وځورېدلم خو چي کله داسلامي امارت دویاند ذبیح الله مجاهد له خوا دا خبر ردشو اوجوته شوه چي سپېره دروغ دي زیات خوشاله شوم  او ومي پتېیله چي زه هم دموضوړع په ارتباط ځېني حقایق لوستونکیوته روښانه او جوته کړم .
یرغلګر دښمن  ته او هم دافغانستان مسلمان ملت ته جوته ده چي داسلامي امارت دمشرتابه  لخوا دداسي یوه عمل ترسره کېدل له څو وجوهاتو ناشونی دی ،  لومړی داچي داسلامي امارت دجهادي پرمختګونو راز  دهغوی په ډیسپلین او دامیر په مطلق اطاعت کي پروت دی دتېرو لسو کلونو په درشل کي دتش لاسو مجاهدینو په مټه دنړۍ وال صلیبي یرغلګر  دناکامي  بنیادي لامل  دمجاهدینو ایماني ځواک او دامیر اطاعت دی چي دښمن سره له هغو ټولو مادي امکاناتو چي په واک کي يې لري پدې ندی برلاسی شوی چي دهغوی په کرښو کي درزونه واچوي اوس نو چي نور څه ورپاته نشو نو داسي ښکرورو دروغو ته يې ملا وتړله چي  نه خو دچا باور ورباندي راځي اونه به کله همداسي وشي .  
دوهم داچي الحمد لله داسلامي امارت ټولي پرېکړي داسلام دعادلانه نظام او دهغه دقضايي سیستم  په سیوري کي کېږي  ، هلته جید او پرهېزګاره دیني علماء او مذهبي شخصیتونه شتون لري چي دامارت داتباعو ټولي کړني څاري او په هرمورد کي ورته داسلام  حکمونه صادروي  چي له الف څخه تر یاء پوري  امیر او مامور ټول ورته غاړه غړۍ دي  نو پداسي یوه اداره کي چي اعلی او ادنی  يې ټول داسلام قضايي نظام ته سرټېټي وي څرنګه کېدای شي چي داسي یوه ستره پېښه الله مکړه بېله دې چي یوه عادلانه محاکمه يې وشي په یوه ورځ را منځ ته شي .
داسلامي امارت  یو ستر ښه والی داهم دی چي هغوی من حیث المجموع تل هڅه کوي چي خپله مبارزه او مسلحانه جهاد درسول الله صلی الله علیه وسلم دمبارکي اسوې په رڼا کي پرمخ بوزي، هغوی کله هم داسي کارنکوي چي هغه ددوی په کړنو عمومي ذهنیت بد ګومانه کړي او یا يې نړۍ وال شهرت ته زيان ورسوي په تېره بیا چي داسلامي شریعت لخوا یې په په کولو باندي مآمور او مکلف نه وي ګرزول شوي  ځکه خوتل سمدلاسه هغه ښکرور او له دروغو ډک تبلیغات چي دښمن يې ددوی په خلاف درسنیو له لاري وخت ناوخته خپروي په کلکه ردوي او خپل تام براءت په ډاګه کوي .
هغه څوک چي دسیرت نبوي مطالعه کوي او دهغې په رڼاکي ورځنۍ چاري پرنخ بيايي هغوی داهم لوستي دي او ایمان ورباندي لري چي رسول الله صلی الله علیه وسلم دمدینې منورې له منافقینو سره چي ټولي کړني او څرګندوني يې داسلام په خلاف  او دمسلمانانو په دښمنانه چلندونو او سترو خیانتونو ډکي وې  په څرګنده کي هغوی داسلام اتباع او معتقدین ګڼل کېدل، او دهغوی دا ډول کرغېړني کړني په موجوده نظامونو کي په ستر خیانت تعبیرېدلای شي چي قانوني سزا يې له اعدام څخه پرته بل څه نه دی خو داسلام ستر پېشوا دهغوی ددې سترو خیانتونو په وړاندذي  څه ډول درېځونه خپلول ؟
دمنافقینو له ګواښونو څخه ډکو کړنو اوخیانتونو درسول الله صلی الله علیه وسلم ملګري (صحابه) ډېر ځورول چي په وار وار يې له رسول الله څخه په بېلابېلو مناسبتونو کي دمنافقینو دوژلو اجازه غوښتله خورسول الله صلی الله علیه وسلم حکیمانه درېځ خپلاوه او ددې يې زيات خيال ساتو چي عمومي ذهنیت په مسلمانانو بد ګمان نشي،  نړۍ وال شهرت يې اغېزمن نشي اودښمنان يې دشومو او مغرضانه تبلیغاتو لپاره پلمه ونه ګرزوي، منافقین څرنګه چي په ښکاره مسلمانان او درسول الله صلی الله علیه وسلم ملګري او پلویان ګڼل کېدل ولوکه دخیانتونو مرتکب شوي هم دي خو خپلو اصحابو ته يې پدې اساس دهغوی دوژلو اجازه نه ورکوله چي:
«لا يتحدث الناس أن محمدا يقتل أصحابه»، رواه البخاري ومسلم
چي خلګ داسي ونه وايي چي محمد خپل پلویان او ملګري وژني .
په بل روایت کي دي :
أكره أن يتحدث الناس أن محمداً يقتل أصحابه .
زما دانه خوښېږي چي خلګ ووايي: محمد خپل ملګري  دوژني .
هغه مبارک نه غوښتل چي مسلمانان دخپلو ملګرو په وژلو بدنام شي بيا به يې دښمنان له دې ډول کړنو ناوړه ګټه واخلي .
یوه بله پېښه چي مونږ يې په سیرت نبوي کي لولو هغه داده  چي کله رسول الله صلی الله علیه وسلم دهوازن دجګړي غنیمتونه دمسلمانانو ترمنځ وېشل دبني تمیم له قبیلې څخه یو سړی راجګ شو او رسول الله صلی الله علیه وسلم ته يې وویل : په وېش کي انصاف کوه، رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته وفرمایل :
«ويلك! ومن يعدل إذا لم أعدل؟! لقد خبت وخسرت إن لم أعدل»
ستا په حال افسوس دی چي زه انصاف ونکړم نوبل به بیا څوک وي چي تر ما زيات انصاف وکړي که مي انصاف ونکړ نو ستر زیان مي په برخه شو .
عمربن الخطاب ددې سړي خبري سخت غصه کړ او رسول الله صلی الله علیه وسلم ته يې وویل چي که اجازه راکړې چي ددې منافق سر ووهم رسول الله صلی الله علیه وسلم په ځواب کي ورته داسي وويل :
«معاذ الله أن تتسامع الأمم أن محمداً يقتل أصحابه» رواه أحمد وأصله في صحيح البخاري
الله تعالی مودي لدې وساتي چي ولسونه خبرشي چي محمد خپل پلویان وژني .
فكيف إذا تحدث الناس يا عمر أن محمداً يقتل أصحابه ؟
اې عمره داخلګ به څه وايي چي محمد خپل ملګري وژني ؟
نوله هغه چاڅخه چي داسي مبارک سېرت لولي او هغه يې پخپلو ټولو کړنو او چارو کي انځور  او دلاري مشال يې وي څه ډول ددې تمه کېداشي چي داسي یو عمل پداسي یوه عصر کي سرته ورسوي چي ټول تبلیغاتي وسایل ددښمن په لاس کي دي، پخپله ګټه يې چي څه ډول وغواړي کاروي او ډېر اغېزمن هم دي،  یونه بلکه ۲۵ تنه هغه هم عادي پلویان نه بلکه درسنیو په وینا خپل لوړپوړي هغه قومندانان چي په تېره لسېزه کي يې الله تعالی ، دافغانستان مسلمان ملت، جهاد او اسلامي امارت ته په بشپړ بري سره ازمویني ورکړي دي   په یوه ورځ بېله دې چي عادلانه شرعي محاکمه يې وشي او جرم يې جوته شي  ووژني نو ایا دا ښکرور دروغ ندي نور څه دي؟

ستراتېژیک تړون که دسپی هډوکی



کرزي خو دخپل مقام دساتلو او بادار ته دوفاداري په بدل کي داسي تړون لاسلیک کړ چي نه خو قانوني حیثت لري او نه دهغه تش په نامه دولسي نمایندذه ګانو جرګې تصویب کړی دی، هغه که یوڅه عقل درلودای ددې ډول تړون ترلاسلیک  کولو مخکي به يې منطقوي او سیاسي ابعاد سنجولي او په نظر کي نیولي وای رېښتیا هم لکه چي وايي حب الشیء يعمي ويصم دیوشي مینه انسان هم ړندوي او هم يې کوڼ کوي هغه دومره پخپل مقام او بادارانو مین دي چي دې ميني دسر او زړه سترګي ور ړندې کړي دي  .
یو وخت دمصر ګوډاګي واکمن انور السادات هم هنري کسنجر ته دوفادارۍ په اثبات کي په يواځي سر دکېمپ ډېوډ تړون له اسرایلو سره لاسلیک کړ ټوله عربي او اسلامي نړۍ يې شاته وغورزوله حتی چي دخپلي کابینې لوړ پوړي وزېران هم ورنه خوابدي شول او له خپلو دندو يې استعفې ورکړې خو هغه ته دبادار خوشاله ساتل او دخپل مقام خوندي کول دومره مهم وه چي ټول ارزښتونه يې ترپښو لاندي کړل او بیت المقدس يې په صلیبیانو او یهودو وړیا وپلورلو او انجام يې مونږ ګورو چي یوه پېړۍ نژدې ده بشپړه کېږي خو دبېوسه فلسطېني مسلمان ولس ویني دهمدغو صلیبیانو په مرسته دسفاکو یهودو لخوا تویېږي او سادات همدغه سفاکي ته دهمدغه تړون په وسیله قانوني بڼه ورکړه .
دبرمودا ددرې ګوټي په هکله به مو اورېدلي وي چي هغه هرڅه ډوبوي نه خو يې په فضا کي الوتني کېږي اونه يې سواحلو ته کومه بېړي او یا نقلیه وسایل نژدې کېدلای شي، افغانستان  په سیمه کي یوڅلور ګوټي برمودا ده چي یوې خواته يې چېن، بلي خواته يې روسیه ، بلي خواته يې ایران او بل لورته پاکستان پروت دی، داټول هغه سیمه اېز سیال ځواکونه دي چي یويې هم په سیمه کي دامریکا په تلپاتي شتون نه یوازي داچي خوشاله ندي بلکه دهغه موجودیت دخپل شتون لپاره تربل هرڅه ستر ګواښ ګڼي،  کرزي دا تړون په داسي حال کي له خپل بادار سره لاسلیک کړ چي همدغه سیمه اېز انډولونه يې له پامه وغورزول .
زړه مي غواړي دښاغلي کرزي ددې کرغېړن عمل یو څوولسي مثالونه تېر کړم خو دقلم عفت مي اجازه نه راکوي خو دلوستونکیو په اجازه یو دوه متلونه تېر کړم :
پښتانه وايي : سپی هډوکی خوړ خو دېته يې پام نه وو چي له کومي لاري به يې بېرته اچوم کرزي هم دا تړون لاسلیک کړ خو دېته يې پام نه وو چي دا تړون به څه ډول پالم ، داتړون به تاسي وګورﺉ چي نه یوازي کرزي او دهغه ادارې ته بلکه ټول افغان ولس ته به یوه بله غمېزه راوړي او دا جګړه به نوره هم توده کړي. داتړون به ددې په ځای چي امریکا او دهغه متحدین مخالفین کمزوري کړي بلکه مقاومت به نور هم ځواکمن کړي دا تړون به دیو دایمي اشغال په مفهوم وپېژندل شي او داشغال په وړاندي درېدل به قانوني مشروعیت پیدا کړي چي سیمه اېز سیالان ورڅخه بې تفاوته نشي پاته کېدلای دهغوی ټولي هڅي به پدې متمرکزي شي چي افغانستان دامرېکایانو لپاره په یوې نوي څلور ګوټي برمودا واړوي او دا به راتلونک وخت وښيي .
یوبل پښتو متل بیا وايي : چي دکونډي زوی ددې لپاره چي شهرت لاسته راوړي او خلګ يې وپېژني دمسجد په محزاب کي سوټه واېستله، دکرزي دا کار چي هغه ورباندي ویاړي او خوشاله دی په حقیقت کي دکونډي دزوی دې عمل ته ورته دی چي دمسجد دبې حرمتي ګناه ته يې پام نه وو یوازي خپل شهرت يې غوښت، هغه دافغانانو ازادي،شهاومت او تاریخ له پامه وغورزاوه، هرڅه يې دخپل شهرت او مقام لپاره ترپښو لاندي کړل .
په احادیثو کي راځي چي کله الله تعالی بنده ته دبې خیرۍ اراده وکړي پداسي کار به يې اخته کوي چي پایلي به يې دهغه په تاوان وي. کرزي پدې عمل سره نه یوازي دا چي دیوه ستر تاریخي جنایت مرتکب شو بلکه پخپل لاس يې ځان ته دقبر دکینلوهڅه وکړه  او نور يې هم له ملت څخه ځان لېري او بې اسرې کړ .
داتړون که په اوسني وخت کي امریکایان خپله بریا او لاسته راوړنه ګڼي خو په حقیقت کي دا دمقاومت دپیاوړ کېدلو پیلامه ده نور زما په اند ددې تړون لویه ګټه به داشي چي مقاومت به نور هم پیاوړی کړي، ځواکمن به شي او په سیمه اېز او نړۍ واله کچه به مشروعیت پیدا کړي، خو دا مېچن چي څومره هم تېزېږي که یرغلګر امریکایان پکي کېمه کېږي نو بېوزله افغانان او دهغوی زېرمي هم ژرنده کوي .   

١٤٣٣/٠٥/١٨

داسامه (رح) دنه کلنۍ خوب


ځېنو وروڼو اسامه رحمه الله ته منسوب یو خوب چي په یوڅو عربي وېب پاڼو کي د نامعلومو کسانو لخوا خپور شوی، راویان او شهود يې ندي جوته شوي پښتو ته ژباړلی او بیا چي چا لوستی هغه په خپلو پاڼو کي پسي خپور کړی چي فکر کوم ورو ورو دموهوم شیخ احمد مکي دخوب دخط  بڼه ځان ته خپلوي پدې اساس مي وغوښتل له شرعي نقطه نظره يې مشروعیت وروڼو ته جوته کړم هیله من یم چي خوښه به مو شي . 
اسامه رحمه الله داسلام دلاري یو اتل مجاهد او دحق په لاره کي داسلام ددښمنانو لخوا وژل شوی او ان شاء الله تعالی چي شهید دی هغه خپلي شتمني او هوسا ژوند ته شاته کړه او دالله تعالی په لاره کي يې له اسلام څخه ددفاع سنګر ته مخه کړه الله تعالی دي په جنت الفردوس کي ځای ورکړي داسامه په هکله چي څه ولیکل شول تر دې زیاته ورته داسلامي شریعت له نظره عقیده ساتل جواز نلري پاته شو په نه کلنۍ کي چي کوم خوب هغه ته منسوب شوی زیات ددروغو احتمال ځکه لري چي نه خو يي راوي معلوم دی او نه دهغه عالم نوم ذکر شوی دی چاته چي بیان شوی او هغه يې بیا تعبیر کړی  ما يې بشپړ ه پلټنه وکړ په دوه یا درې عربي وېب پاڼو کي دا خوب کټ مټ ذکر شوی چي معلومېږي له عربي نه پښتوته ژباړل شوی او دکوم شي چي کره توب معلوم نوي په شرعي لحاظ يې نشرول ښه کار ندی دوهمه خبره داده چي که خوب رېښتیا هم وي خو کوم احکام نه ورباندي مرتب کېږي زمونږ په وړاندي دنېک ګمان درلودلو له مخي چي مونږ شرعا ورباندي مامور یو اسامه رحمه الله  یو صالح او مجاهد مسلمان وو نور يې له دنیا سره په مخه ښه کړي او دوسیه يې له الله تعالی سره ده داډول خوبونه نشرول ځېني مسلمانان هغه ته په زیاته افراطي عقیده درلودلو لمسوي، دبې علمو مسلمانانو په عقایدو کي تزلزل راولي ځکه  يې خپرول له شرعي پلوه نامناسب کار دی والله تعالی اعلم
كله چي رسول الله صلی الله علیه وسلم له دنیا سره په مخه ښه وکړه ټول مسلمانان ډېر وار خطا ول چا ددې جرات نشوای کولای چي دهغه مبارک مړېنه اعلان کړي عمر بن الخطاب رضي الله تعالی عنه چي په جرات او ځواکمنتوب سره پېژندل شوی وو خو دلته يې سرچپه درېځ ونیو اودرسول الله صلی الله له وفات څخه منکر شو او ويې فرمایل :
وَاللَّهِ مَا مَاتَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ،
په الله تعالی مي دي قسم وي چي رسول الله ندی وفات شوی .
خو ابوبکر رضي الله تعالی عنه چي دزړه په نرمي او په الاسیف البکاء (توریالي  ژړاند) سره پېژندل شوی وو دلته يې دایمان په غوښتنه دخپل عاطفانه فطرت سرچپه لاره خپله کړه راغی درسول الله صلی الله له منور مخ يې چادر لېري کړ او ښکول يې کړ بیا يې وفرمایل: مور او پلار مي دي له تا ځار شي ژوند دي هم پاک وو او مړېنه دي هم پاکه ده او بیا راووت  اومنبر ته پورته شو او په ډېر زړه ورتابه يې مسلمانان مخاطب وګرزول او ويې فرمایل :
ألا من كان يعبد محمدا صلى الله عليه وسلم فإن محمدا قد مات ومن كان يعبد الله فإن الله حي لا يموت وقال { إنك ميت وإنهم ميتون } وقال { وما محمد إلا رسول قد خلت من قبله الرسل أفإن مات أو قتل انقلبتم على أعقابكم ومن ينقلب على عقبيه فلن يضر الله شيئا وسيجزي الله الشاكرين }
خبر اوسئ که چا د محمد بندګي کوله نو محمد بېشکه مړ شوی دی او که څوک د الله تعالی بندګي کوي نو هغه الله تعالی بېشکه تل ژوندی اونه مړکېدونکی دی :
إنك ميت وإنهم ميتون
اې محمده ته به هم مرې او دوی به هم مري.
وما محمد إلا رسول قد خلت من قبله الرسل أفإن مات أو قتل انقلبتم على أعقابكم ومن ينقلب على عقبيه فلن يضر الله شيئا وسيجزي الله الشاكرين
اومحمد صرف دالله تعالی یو استازی دی ترهغه وړاندي هم رسولان تېر شوي دي آیا که هغه مړ شي او یا ووژل شي تاسو به په څټ ګرزﺉ ؟  او هرڅوک چي په څت وګرزېدو نو الله ته هېڅکله  هېڅ ډول ضرر نشي رسولای او ژر دی چي الله تعالی به منندویو بندګانو ته ښه بدل ورکړي .
ددې پېښی دراوړلو مقصد داد وو چي اسامه که هرڅومره ستر شخصیت هم شي رسول الله خو لا څه کوې چي دیوه ادنا صحابي درجې ته هم نشي رسېدلای که درسول الله صلی الله علیه وسلم په مړېنه دهغه د تر ټولو خواخوږي او نژدې ملګري،  داسلام دلومړي خلیفه،  دهغه دخوسر او لومړي رېښتوني دوست او دعشره مبشره وو سالار ابوبکر الصدیق رضي الله تعالی عنه موقف دا ډول وي نو داسامه رحمه الله په هکله تر دې زيات څه ویل او یا بله عقیده درلودل به داسلام له نظره څه ډول وي ؟
 ښه به داوي چي دا ډول خوبونه پرېږدو  له نبوي لارښوونو سره سم شرعي اصول او دیني ارزښتونه پخپل ورځني ژوند کي په بشپړه توګه پلي او ژوندي وساتو همدا مو ایماني مکلفیت او عقیدوی مسئوليت دى  والسلام علي من اتبع الهدى

١٤٣٣/٠٥/١٧

دمسلمانانو دعیبونو تلاش مکوﺉ



عَنْ أَبِي بَرْزَةَ الْأَسْلَمِيِّ رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "يَا مَعْشَرَ مَنْ آمَنَ بِلِسَانِهِ وَلَمْ يَدْخُلِ الْإِيمَانُ قَلْبَهُ لَا تَغْتَابُوا الْمُسْلِمِينَ وَلَا تَتَّبِعُوا عَوْرَاتِهِمْ فَإِنَّهُ مَنْ يَتَّبِعْ عَوْرَاتِهِمْ يَتَّبِعْ اللَّهُ عَوْرَتَهُ وَمَنْ يَتَّبِعِ اللَّهُ عَوْرَتَهُ يَفْضَحْهُ فِي بَيْتِهِ".
أخرجه أحمد (4/420 ، رقم 19791) ، وأبو داود (4/270 ، رقم 4880) ، والبيهقي (10/247 ، رقم 20953) . وأخرجه أيضًا: ابن أبى الدنيا فى الصمت (ص 121 ، رقم 168) ، وأبو يعلى (13/419 ، رقم 7423) (المشكاة ، 5044).. وصححه الألباني
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي : اې دهغو کسانو ډلګۍ څوک چي په ژبه دایمان دعوا کوي خو زړونو ته يې ایمان ندی ننوتی، دمسلمانانو غیبتونه مکوﺉ او دهغوی عیبونه مه پلټئ او څوک چي داسي کوي الله تعالی به يې عیبونه راسربېره کړي او دچاچي الله تعالی عیبونه لوڅ کړي هغه بیا دخپل کور په دننه کي رسوا کوي او شرموي یې .
له پورتني حدیث نه دوه خبري جوته کېږي یوه داچي هغه څوک چي دمسلمانانو دعیبونو تلاش کوي تل يې قلم او ژبه دهغوی په بدګويي کي لګیا وي که څه هم په ژبه داسلام او ایمان دعوا لري خو قلباً مؤمنان او مسلمانان ندي دوهم دا چي تر اخروي سزا مخکي به يې الله تعالی په دنیوي ژوند کي په رسوايي اوذلت اخته کوي ځکه مسلمانو وروڼو ته په کار ده چي تل له دې ډول کړنو څخه لاس واخلي شیطان تل کوشش کوي چي هغوی ته خپل دا ډول کړه وړه ښایسته کړي خو هغه ته په کار ده چي دشیطان پدې ډول تېراېستنه ونه غولېږي او په تېرو کړنو توبه ګار شي او که یوڅوک ددې حدیث دلوستلو با وجود بیا هم پخپل همدغه شوم خوی ټېنګار کوي نو لوستونکی يې باید وپېژني چي یاخو دپردیو مزدور او اېجنټ دی او یاهم دنیوي مصلحتونه او مادي ګټي ورته په دیني او اخلاقي ارزښتونو برتري لري .
ذکر شوی حدیث دټولو محدثینو په اتفاق صحیح حدیث دی چا يې په صحت کي اختلاف ندی کړی الله تعالی دي مونږ ټولوته ورباندي دعمل کولو توفیق راکړي

١٤٣٣/٠٥/٠٥

علماء دانبیاوو وارثان دي


 
امام ابوحنیفه فرمايي : چي علماء د الله تعالی دوستان او په هغه ډېر ګران دي او که علماء دالله تعالی دوستان نشي نو الله تعالی په زمکه کي بېخي دوستان نلري یو حدیث شریف دی چي دعلماوو هستوګنځایونه داسمان مخلوق ته داسي شکاري لکه دزمکي اوسېدونکیو ته چي داسمان ستوري ښکاري علامه ابن عساکر (رح) فرمايي : څوک چي په علماوو پسي ناوړه توري کاروي نو هغه دته ووایه چي دعلماوو غوښي زهرجني دي چاچي وخوړلې الله تعالی به... يې دبدن تر مړېني مخکي دزړه په مړېنه اخته کړي اوڅوک چي دعلماوو نېمګړتیاوي په ګوته کوي الله تعالی به يې هرومرو رسوا او په ذلت اخته کوي.
اوعلماء یواځي ملایان ندي بلکه ټول هغه مسلمانان علماء بلل کېږي چي دیني علوم يې لوستي وي، دیني پوهنه ورسره وي، دديني بشپړي پوهني په رڼا کي په حلال او حرام خبر وي ، فقهي مرجع وي او ولسونونو ته دديني معلوماتو په رسولو اوتبلیغ دین کي مصروف وي .

١٤٣٣/٠٤/٢٩

داسلامي أخوت نړۍ واله ورځ

دمارچ ۲۲ هغه ورځ ده چي  په ۱۹۲۸ مېلادي کال کي له نن څخه پنځه اتیاکاله وړاندي په همدغه ورځ دشهید امام حسن البنا رحمه الله تعالی لخوا پداسي حال کي دالاخوان المسلمون دغورځنګ بنسټ کېښودل شو چي برېتانوي استعمار په ټوله اسلامي نړۍ مسلط وو او مسلمانان يې پخپل منځ کي په بېلابېلو توکمونو، هېوادونو، ژبو ، مذهبي او طبقاتي توپېرونو وېشلي وو، شهید امام ددې غورزنګ دبنسټ اېښودلو په وسېله دنړې په ټولو مسلمانانوکي داسلامي اخوت او ورورولۍ روح راژوندی کړ، داکوم ګوند نه وو بلکه په حقیقت کي دمسلمانانو دپیوستون او وحدت یو نوی پیغام وو. شهید امام وايي :
د الاخوان المسلمون پلویان او لارویان نه خو ګوندیان او ګوندپال دي اونه به هم کله ګوند پالونکي شي، بلکه دا داسلامي ورورولي او پیوستون یو نړۍ وال رسالت دی. هغه خپل وروڼه په همدې فکر وروزل چي نن یې هم دا پیغام دلارویانو دلاري مشال دی . دې غورزنګ د مصري ټولني او د ګاونډیو عربي هېوادونو په باسواده طبقه کي زیات فکري نوښت او بدلون راوست ، او ورو ورو يې ريښې دنړۍ ټولو اسلامي هېوادونو او مسلمانو پرګنو ته وغزېدلې، داغورزنګ له پیل څخه داستعمار او په سېمه کي دهغوی لاسپوڅو واکمنانو لخوا سخت وټکول شو، لارښود يې په شهادت ورسېدو، اورپسې يې په زرهاوو لارویان دطاغوت تر شکنجو لاندي دحق دلاري دشهیدانو له قافلې سره يوځای شول .
هغوی که په جسدي لحاظ له دې نړۍ سره په مخه ښه کړي ده خو دقرانکریم په نص هغوی اوس هم ژوندي دي، خود به ژوندي وي چي دنړۍ په ګوټ ګوټ کي داسلام هرمورچل دهغوی په لارویانو ډک او دوخت په تېرېدلو سره يې سنګرونه هره ورځ لا زيات تودېږي ، نن چي هرچېرته ددې پاکي لاري دلارویانو لخوا کومه برحقه مبارزه پرمخ بېوله کېږي دهمدغه غورزنګ دمخکښو شهیدانو دقافلې یادونه تازه کوي .
دهمدغي مبارکي ورځي په مناسبت چي هرکال داسلامي آخوت دورځي په توګه باید دټولو مسلمانانو لخوا ولمانځله شي غواړم يوڅو کرښي داسلامي اخوت تر سرلیک لاندي وکاږم الله تعالی په قرانکریم کي فرمايي:
إنما المؤمنون إخوة .
بېشکه چي مسلمانان پخپل منځ کي یو دبل وروڼه دي .
یو اثر روایت شوی دی چي وايي :
من لم يهتم بأمر المسلمين فليس منهم
چاچي دمسلمانانو په غم کي خپل ځان شریک ونه ګاڼه هغه له مسلمانانو څخه نه دی .
ددې اثر نسبت رسول الله صلی الله علیه وسلم ته شوی که څه هم يې سند کمزوری دی خو محتوا او مفهوم يې یقیناً رېښتیا او حقیقت دی ځکه چي په یوه بل حدیث کي چي بخاري او مسلم له نعمان بن بشیر رضي الله تعالی عنه څخه رانقل کړی دی رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي :
عن النعمان بن بشير رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : مثل المؤمنين في توادهم وتراحمهم وتعاطفهم مثل الجسد إذا اشتكى شيئا تداعى له سائر الجسد بالسهر والحمى (بخاري ومسلم)
دمسلمانانو مثال په مینه، زړسوي او خواخوږي کي دیوه بدن دی کله چي يې یوې برخي ته څه ځور ورسېږي ټول جسم ورسره په تبه اخته شي او ناکراره شي.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا يَظْلِمُهُ وَلَا يَخْذُلُهُ وَلَا يَحْقِرُهُ التَّقْوَى هَاهُنَا" وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ، "بِحَسْبِ امْرِئٍ مِن الشَّرِّ أَنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ دَمُهُ وَمَالُهُ وَعِرْضُهُ.
مسلمان دمسلمان ورور دی نه به ظلم ورباندي کوي نه به يې له مرستي ځان شاته کوي اونه به هغه ته په سپکه ګوري دالله وېره دلته ده او درې ځلي يې خپلي سینې مبارکي ته ګوته ونېوله دمسلمان لپاره همدا ګناه بس ده چي خپل مسلمان ورور ته په سپکه وګوري د هرمسلمان ویني ، شتمني او عزت په بل مسلمان حرام دي
عن أبي موسى رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال : المؤمن للمؤمن كالبنيان يشد بعضه بعضا ، وشبك بين أصابعه (بخاري ومسلم)
مسلمان دمسلمان لپاره دودانۍ دخښتو مثال لري چي یوه يې بله راټېنګوي او بیا يې دیوه لاس ګوتي دبل لاس په ګوتو کي ټېنګي کړې .
دا داسلامي لارښوونو له مخي د رېښتونو مسلمانانو دخپل منځي ورورولۍ څرګند مثالونه دي چي بیان کړل شول او څوک چي پدې خویونو موصوف نه وي ګڼ شمېر نور حدیثونه شته چي دکامل ایمان وصف بېرته ځېني اخلي لکه چي رسول الله ذصلی الله علیه وسلم فرمايي :
لا يؤمن أحدكم حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه (البخاري ومسلم)
په تاسو کي يوڅوک ترهغه وخته دبشپړ اېمان څښتن نشي جوړېدلای ترڅو چي دخپل مسلمان ورور لپاره هغه څه خوښ کړي کوم چي دخپل ځان لپاره يې خوښوي.
امام ابوداود السجستاني همدغه حدیث شریف له هغو څلورو حدیثونو څخه ګڼلی په کو م چي دټول اسلام دارومدار دی .
دمسلمانانو تر منځ ورورولي دایمان تر ټولو ټېنګه رسۍ ده او ددې ورورولي غوښتنه داده چي هرمسلمان دعموم مسلمانانو په غم او خوښۍ کي خپل ځان شریک څه چي خپل يې وګڼي، بېشکه چي مسلمان دمسلمان ورور دی، که په هرهېواد او دنړۍ په هرګوټ کي وي، که په هره ژبه خبري کوي اوکه له هرتوکم، ژبي او نسب سره تړاو ولري ځکه چي : (إنما المؤمنون إخوة) بېشکه چي مسلمانان ټول سره وروڼه دي .
مسلمان دخپل مظلوم مسلمان ورور مرستي ته وردانګي، دهغه په هکله اندېښمن وي، پوښتنه يې کوي، دعا ورته کوي، مونږ اسلام مکلف ګرزوي چي خپلو مسلمانو وروڼو ته په هرلمانزه کي دعا وکړو، مونږ دهرلمانزه په التحیات کي وايو: (السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين) اې الله مونږ او ستا نېکان بندګان له هره پلوه سلامت ولرې . او که دادعا ونه وایو لمونز مو نېمګړی ګڼل کېږي .
یوعالم وايي چي دیو مسلمان لمونځ پرېښودل ټولو مسلمانانو ته تاوان پېښوي ځکه مسلمان پخپل لمانزه کي مسلمانان په دعا کي ورګډوي او چي کله لمونز ونکړي نو ټول يې له دعا څخه بې برخي کړل، او دلمانزه پرېښودل ستره ګناه ځکه ده چي هغه دالله تعالی ، دهغه درسول، دخپل ځان او عموم مسلمانانو دحق په ادا کولو کي کمی وکړ ځکه خو کفر ته نژدې ستره ګناه ګڼله کېږي .
ددې خبرو موخه داده چي اسلامي شریعت ټول قوانین داسي وضع کړي دي چي اسلامي ورورولي ته وده ورکوي، اودمسلمانانو په منځ کي ددې ورورولي عملي تطبیقي نمونې پلي کوي چي یو يې هم دمسلمانانو په غم او درد کي دځان شرېکول دی .
داسلام دښمنانو تل هڅه کړي چي دمسلمانانو ترمنځ ورورولي له منځه یوسي ، دهغوی له زړونو څخه دورورولي، پیوستون او یووالي انګېزه او احساس وباسي، او هغوی هغه وخت تر یوه حده پوري پدې شوم هدف کي بریالي هم شول کله چي يې دمسلمانانو ترمنځ جغرافیايي بندرونه جوړ کړل، هغوی يې په توکمونو، ژبو او بېلابېلو سیمو ووېشل، او بیا یې دهغوی تر منځ جاهلانه شعارونه تروېج کړل او هغوی یې یو دبل په خلاف را وپارول، ومولیدل چي دښمن يې په یوه سېمه کي مسلمان وروڼه شکنجه کوي خوپه بل ځای کي يې نور مسلمانان نندارې کوي، په یوه اسلامي هېواد کي ددښمن په لاس دمسلمانانو دوېنو ویالې بهېږي خو په بل مسلمان هېواد دخپرندویه وسایلو دخبرونو غټي سرخیاني دلوبو او لوبغاړو وي او که يې خپروي هم نو دیوه عادي خبر په توګه يې هماغسي خپروي لکه ددښمن خپرندویه وسایلو چي خپور کړی وي .
خو رېښتوني مسلمان ته دخپل مسلمان ورور وېنه زیات ارزښت لري ابن حبان پخپل سېرت کي دعمر بن الخطاب دخلافت په وخت کي دمسلمانانو په لاس دنهاوند دفتحي قصه ذکر کړي چي عمر رضي الله تعالی عنه دکوفې مسلمانانو ته پخپله توصیه کي لیکلي وو:
سلام عليكم أما بعد فقد استعملت عليكم النعمان بن مقرن المزني فإن قتل النعمان فعليكم حذيفة بن اليمان العبسي فإن قتل حذيفة فعليكم عبد الله بن قيس الأشعري أبو موسى فإن قتل أبو موسى فعليكم جرير بن عبد الله البجلي فإن قتل جرير فعليكم المغيرة بن شعبة الثقفي فإن قتل المغيرة فعليكم الأشعث بن قيس الكندي...
السلام علیکم ما نعمان بن مقرن ستاسو مشر وټاکو که هغه ووژل شي بیا به يې په ځای حذیفة ابن الیمان ستاسو مشروي، که حذیفه هم ووژل شي بیا به عبد الله بن قیس الاشعري ستاسو مشر وي، که هغه ووژل شي بیا به جریر بن عبد الله البجلي ستاسو مشروي، که هغه هم ووژل شي بیابه مغیرة بن شعبة الثقفي ستاسو مشروي اوکه هغه هم ووژل شي بیابه اشعث بن قیس الکندي ستاسو مشر وي ......
بیاچي کله الله تعالی مسلمانانو ته فتحه او بری ورکړ په عمر بن الخطاب یوه استاځي دفتحي زېری وکړ عمر بن الخطاب دنعمان بن مقرن پوښتنه وکړه، استاځي ورته وويل: هغه په شهادت ورسېدو، عمر بن الخطاب وژړل او درې ځلي يې وفرمايل: الله تعالی دي په نعمان رحم وکړي او استاځي ته يې وويل چي نور چپ شه، (ددې لپاره چي په زیات ماتم خبر نشي) خو استاځي ورته وويل چي زما دي قسم په ذات وي چي ته يې دخلافت په مقام نازولی يې له نعمان څخه پرته زمونږ په پېژاندو کي بل هېڅوک په شهادت ندي رسېدلي، خو عمر رضي الله تعالی عنه نور هم ډېر زیات وژړل او ويې فرمایل چي هغوی بېوزله دي خو الله تعالی ورته دشهادت مقام نصیب کړ .
نور هم صحیح روایتونه راغلي دي چي عمر بن الخطاب به درمضان المبارک دقنوت په دعا کي ټولو مسلمانانو ته دبښني او مغفرت دعا کوله .
په صحیح بخاري او صحیح مسلم کي روایت دی چي په بئر معونة کي چي کله دقرانکریم اویا حافظان صحابه په شهادت ورسېدل انس رضي الله عنه فرمايي چي کله مي هم دومره څوک غمجن نه وو ليدلي لکه څومره چي رسول الله صلی الله علیه وسلم په همدغه ورځ غمجن وو .
ددې روایتونو او دیني نصوصو دذکر کولو مقصد دادی چي مونږ ورڅخه عبرتونه واخلو، دهغو مفاهیم پخپل احساس او زړونو کي راژوندي کړو، دمسلمان امت لپاره يې دعمل په بڼه کي وژباړو، کار یواځي ژړا نده ځکه چي ژړا له مصیبت ځپلي سره دهغه په غمشریکي کي یو فطري انساني تعبیر دی، په کار داده چي مثبت اورغنده ګامونه وچت کړو، له خپلو وروڼو څخه دغم داثارو دلېري کولو لپاره په ټولو ممکنو وسایلو سره دعمل ډګر ته ودانګو او مثبت محسوس دخیر کارونه په انفرادي او ډله اېزه توګه سرته ورسوو ځکه يومسلمان چي دخپل مسلمان ورور په وېر کي ځان شریک ونه ګڼي هغه کامل مسلمان نه دی .
په پای کي به دا ووايو چي داسلامي آخوت داحیاء پدې پرتمېنه ورځ درسول الله صلی الله علیه وسلم دلارښوونو ، دسلف صالحینو دکردار او ګفتار او د الاخوان المسلمون دشهید امام دپیغامونو په رڼا کي په کار ده ډېر څه وليکل او وويل شي خو په اسلام کي اصل معیار عمل دی نه ویناوي او ليکني ، مونږ ته چي ځانونه ددې حقي لاري لارویان ګڼو په کار ده چي سر له نن ورځي له خپل رب سره دا هوډ نوی کړو چي داسلام دلارښوونو، دسلف صالحینو دکردار او ګفتار او دالاخوان المسلمون دشهیدانو امامانو دویناوو په رڼا کي به داعلاء کلمة الله او دالهي نظام دحاکمیت لپاره او دشر او فساد دله منځه وړلو په خاطرخپل برحق جهاد، دعوت الی الله او دځان ، ټولني ، اسلامي امت اوټول بشریت دسمون هغه دنده چي له انبیاء کرامو څخه په مېراث راپاته ده دتل لپاره پرمخ بیایو ترڅو داسلام بیرغ په ټوله دنیا ورپوو او یا هم داسلامي امت دشهیدانو له کاروان سره یوځای شو .
وقل اعملوا فسيرى الله عملكم ورسوله والمؤمنون وستردون إلى عالم الغيب والشهادة فينبئكم بما كنتم تعملون ( 105 )التوبة
ورته ووایه چي وکړﺉ الله تعالی ، دهغه رسول او مؤمنان به ستاسو کړني وګوري او نژدې ده چي په پټو او څرګندو خبر (الله جل جلاله)ته بېرته وګرزﺉ بیابه مو په هغه څه خبر کړي چي تاسو به کول .ددې اثر نسبت رسول الله صلی الله علیه وسلم ته شوی که څه هم يې سند کمزوری دی خو محتوا او مفهوم يې یقیناً رېښتیا او حقیقت دی ځکه چي په یوه بل حدیث کي چي بخاري او مسلم له نعمان بن بشیر رضي الله تعالی عنه څخه رانقل کړی دی  رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي :
عن النعمان بن بشير رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : مثل المؤمنين في توادهم وتراحمهم وتعاطفهم مثل الجسد إذا اشتكى شيئا تداعى له سائر الجسد بالسهر والحمى (بخاري ومسلم)
دمسلمانانو مثال په مینه، زړسوي او خواخوږي کي دیوه بدن دی کله چي يې یوې برخي ته څه ځور ورسېږي ټول جسم ورسره په تبه اخته شي او ناکراره شي.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا يَظْلِمُهُ وَلَا يَخْذُلُهُ وَلَا يَحْقِرُهُ التَّقْوَى هَاهُنَا" وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ، "بِحَسْبِ امْرِئٍ مِن الشَّرِّ أَنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ دَمُهُ وَمَالُهُ وَعِرْضُهُ.

مسلمان دمسلمان ورور دی نه به ظلم ورباندي کوي نه به يې له مرستي ځان شاته کوي اونه به هغه ته په سپکه ګوري دالله وېره دلته ده او درې ځلي يې خپلي سینې مبارکي ته ګوته ونېوله دمسلمان لپاره همدا ګناه بس ده چي خپل مسلمان ورور ته په سپکه وګوري د هرمسلمان ویني ، شتمني او عزت په بل مسلمان حرام دي
عن أبي موسى رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال : المؤمن للمؤمن كالبنيان يشد بعضه بعضا ، وشبك بين أصابعه (بخاري ومسلم)
مسلمان دمسلمان لپاره دودانۍ دخښتو مثال لري چي یوه يې بله راټېنګوي او بیا يې دیوه لاس ګوتي دبل لاس په ګوتو کي ټېنګي کړې .
دا داسلامي لارښوونو له مخي د رېښتونو مسلمانانو دخپل منځي ورورولۍ څرګند مثالونه دي چي بیان کړل شول او څوک چي پدې خویونو موصوف نه وي ګڼ شمېر نور حدیثونه شته چي دکامل ایمان وصف بېرته ځېني اخلي لکه چي رسول الله ذصلی الله علیه وسلم فرمايي :
لا يؤمن أحدكم حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه (البخاري  ومسلم)
په تاسو کي يوڅوک ترهغه وخته دبشپړ اېمان څښتن نشي جوړېدلای ترڅو چي دخپل مسلمان ورور لپاره هغه څه خوښ کړي کوم چي دخپل ځان لپاره يې خوښوي.
امام ابوداود السجستاني همدغه حدیث شریف له هغو څلورو حدیثونو څخه ګڼلی په کو م چي دټول اسلام دارومدار دی .
دمسلمانانو تر منځ ورورولي دایمان تر ټولو ټېنګه رسۍ ده او ددې ورورولي غوښتنه داده چي هرمسلمان دعموم مسلمانانو په غم او خوښۍ کي خپل ځان شریک څه چي خپل يې وګڼي، بېشکه چي مسلمان دمسلمان ورور دی، که په هرهېواد او دنړۍ په هرګوټ کي وي، که په هره ژبه خبري کوي اوکه له هرتوکم، ژبي او نسب سره تړاو ولري ځکه چي : (إنما المؤمنون إخوة) بېشکه چي مسلمانان ټول سره وروڼه دي .
مسلمان دخپل مظلوم مسلمان ورور مرستي ته وردانګي، دهغه په هکله اندېښمن وي، پوښتنه يې کوي، دعا ورته کوي، مونږ اسلام مکلف ګرزوي چي خپلو مسلمانو وروڼو ته په هرلمانزه کي دعا وکړو، مونږ دهرلمانزه په التحیات کي وايو:  (السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين) اې الله مونږ او ستا نېکان بندګان له هره پلوه سلامت ولرې . او که دادعا ونه وایو لمونز مو نېمګړی ګڼل کېږي .
یوعالم وايي چي دیو مسلمان لمونځ پرېښودل ټولو مسلمانانو ته تاوان پېښوي ځکه مسلمان پخپل لمانزه کي مسلمانان په دعا کي ورګډوي او چي کله لمونز ونکړي نو ټول يې له دعا څخه بې برخي کړل، او دلمانزه پرېښودل ستره ګناه ځکه ده چي هغه دالله تعالی ، دهغه درسول، دخپل ځان او عموم مسلمانانو دحق په ادا کولو کي کمی وکړ ځکه خو کفر ته نژدې ستره ګناه ګڼله کېږي .
ددې خبرو موخه داده چي اسلامي شریعت ټول قوانین داسي وضع کړي دي چي اسلامي ورورولي ته وده ورکوي، اودمسلمانانو په منځ کي ددې ورورولي عملي تطبیقي نمونې پلي کوي چي یو يې هم دمسلمانانو په غم او درد کي دځان شرېکول دی .
داسلام دښمنانو تل هڅه کړي چي دمسلمانانو ترمنځ ورورولي له منځه یوسي ، دهغوی له زړونو څخه دورورولي، پیوستون او یووالي انګېزه او احساس وباسي، او هغوی هغه وخت تر یوه حده پوري پدې شوم هدف کي بریالي هم شول کله چي يې دمسلمانانو ترمنځ جغرافیايي بندرونه جوړ کړل، هغوی يې په توکمونو، ژبو او بېلابېلو سیمو ووېشل، او بیا یې دهغوی تر منځ جاهلانه شعارونه تروېج کړل او هغوی یې یو دبل په خلاف را وپارول، ومولیدل چي دښمن يې په یوه سېمه کي مسلمان وروڼه شکنجه کوي خوپه بل ځای کي يې نور مسلمانان نندارې کوي، په یوه اسلامي هېواد کي ددښمن په لاس دمسلمانانو دوېنو ویالې بهېږي خو په بل مسلمان هېواد دخپرندویه وسایلو دخبرونو غټي سرخیاني دلوبو او لوبغاړو وي او که يې خپروي هم نو دیوه عادي خبر په توګه يې هماغسي خپروي لکه ددښمن خپرندویه وسایلو چي خپور کړی وي .
خو رېښتوني مسلمان ته دخپل مسلمان ورور وېنه زیات ارزښت لري ابن حبان پخپل سېرت کي دعمر بن الخطاب دخلافت په وخت کي دمسلمانانو په لاس دنهاوند دفتحي قصه ذکر کړي چي عمر رضي الله تعالی عنه دکوفې مسلمانانو ته پخپله توصیه کي لیکلي وو:
سلام عليكم أما بعد فقد استعملت عليكم النعمان بن مقرن المزني فإن قتل النعمان فعليكم حذيفة بن اليمان العبسي فإن قتل حذيفة فعليكم عبد الله بن قيس الأشعري أبو موسى فإن قتل أبو موسى فعليكم جرير بن عبد الله البجلي فإن قتل جرير فعليكم المغيرة بن شعبة الثقفي فإن قتل المغيرة فعليكم الأشعث بن قيس الكندي...
السلام علیکم ما نعمان بن مقرن ستاسو مشر وټاکو که هغه ووژل شي بیا به يې په ځای حذیفة ابن الیمان ستاسو مشروي، که حذیفه هم ووژل شي بیا به عبد الله بن قیس الاشعري ستاسو مشر وي، که هغه ووژل شي بیا به جریر بن عبد الله البجلي ستاسو مشروي، که هغه هم ووژل شي بیابه مغیرة بن شعبة الثقفي ستاسو مشروي اوکه هغه هم ووژل شي بیابه اشعث بن قیس الکندي ستاسو مشر وي ......
بیاچي کله الله تعالی مسلمانانو ته فتحه او بری ورکړ په عمر بن الخطاب یوه استاځي دفتحي زېری وکړ عمر بن الخطاب دنعمان بن مقرن پوښتنه وکړه، استاځي ورته وويل: هغه په شهادت ورسېدو، عمر بن الخطاب وژړل او درې ځلي يې وفرمايل: الله تعالی دي په نعمان رحم وکړي او استاځي ته يې وويل چي نور چپ شه، (ددې لپاره چي په زیات ماتم خبر نشي) خو استاځي ورته وويل چي زما دي قسم په ذات وي چي ته يې دخلافت په مقام نازولی يې له نعمان څخه پرته زمونږ په پېژاندو کي بل هېڅوک په شهادت ندي رسېدلي، خو عمر رضي الله تعالی عنه نور هم ډېر زیات وژړل او ويې فرمایل چي هغوی بېوزله دي خو الله تعالی ورته دشهادت مقام نصیب کړ .
نور هم صحیح روایتونه راغلي دي چي عمر بن الخطاب به درمضان المبارک دقنوت په دعا کي ټولو مسلمانانو ته دبښني او مغفرت دعا کوله .
په صحیح بخاري او صحیح مسلم کي روایت دی چي په بئر معونة کي چي کله دقرانکریم اویا حافظان صحابه په شهادت ورسېدل انس رضي الله عنه فرمايي چي کله مي هم دومره څوک غمجن نه وو ليدلي لکه څومره چي رسول الله صلی الله علیه وسلم په همدغه ورځ غمجن وو .
ددې روایتونو او دیني نصوصو دذکر کولو مقصد دادی چي مونږ ورڅخه عبرتونه واخلو، دهغو مفاهیم پخپل احساس او زړونو کي راژوندي کړو، دمسلمان امت لپاره يې دعمل په بڼه کي وژباړو، کار یواځي ژړا نده ځکه چي ژړا له مصیبت ځپلي سره دهغه په غمشریکي کي یو فطري انساني تعبیر دی،  په کار داده چي مثبت اورغنده ګامونه وچت کړو، له خپلو وروڼو څخه دغم داثارو دلېري کولو لپاره په ټولو ممکنو وسایلو سره  دعمل ډګر ته ودانګو او مثبت محسوس دخیر کارونه په انفرادي او ډله اېزه توګه سرته ورسوو ځکه يومسلمان چي دخپل مسلمان ورور په وېر کي ځان شریک ونه ګڼي هغه کامل مسلمان نه دی .
په پای کي به دا ووايو چي داسلامي آخوت داحیاء پدې پرتمېنه ورځ درسول الله صلی الله علیه وسلم دلارښوونو ، دسلف صالحینو دکردار او ګفتار او د الاخوان المسلمون دشهید امام دپیغامونو په رڼا کي په کار ده ډېر څه وليکل او وويل شي خو په اسلام کي اصل  معیار عمل دی نه ویناوي او ليکني ، مونږ ته چي ځانونه ددې حقي لاري  لارویان  ګڼو په کار ده چي سر له نن ورځي له خپل رب سره دا هوډ نوی کړو چي هرمسلمان که له هري سیمي، ژبي، قام، نسل او تنظیم سره تړاو لري خپل ورور به يې ګڼو، په خلاف به يې خپله ژبه، قلم او وسله لکه چي الله تعالی ناروا ګرزولي مونږ به يې هم عقیدتاً او عملاً نارواګڼو، دتېروتني په حالت کي به دعذرونو تلاش ورته کوو، خوشالي او غم به يې خپل ګڼو. دمسلمانانو یووالی او پیوستون به خپل قولي او فعلي شعار ګرزوو او پدې لاره کي به له هېڅ ډول قرباني څخه درېغ نه کوو .
 داسلام دلارښوونو،  دسلف صالحینو دکردار او ګفتار او دالاخوان المسلمون دشهیدانو امامانو دویناوو په رڼا کي به داعلاء کلمة الله او دالهي نظام دحاکمیت لپاره او دشر او فساد دله  منځه وړلو په خاطرخپل  برحق جهاد، دعوت الی الله  او دځان ، ټولني ، اسلامي امت اوټول بشریت دهر اړخېز اصلاح هغه دنده چي له انبیاء کرامو څخه په مېراث راپاته ده دتل لپاره پرمخ بیایو ترڅو داسلام بیرغ په ټوله دنیا ورپوو او یا هم داسلامي امت دشهیدانو له کاروان سره یوځای شو .
وقل اعملوا فسيرى الله عملكم ورسوله والمؤمنون وستردون إلى عالم الغيب والشهادة فينبئكم بما كنتم تعملون (105) التوبة
ورته ووایه چي وکړﺉ الله تعالی ، دهغه رسول او مؤمنان به ستاسو کړني وګوري او نژدې ده چي په پټو او څرګندو خبر (الله جل جلاله) ته بېرته وګرزﺉ بیابه مو په هغه څه خبر کړي چي تاسو به کول .